‘Wet DBA is aanslag op de ondernemersvrijheid’

In naam is de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties bedoeld om het (zwaar overschatte) probleem van de ‘schijnzelfstandigheid’ aan te pakken. Dat hij dat niet gaat doen, weet iedereen die er een beetje kijk op heeft. Wat hij wèl gaat doen is zzp’ers belemmeren de kost te verdienen, de omzetten en winsten van uitzenders en payrollers opkrikken, en de kas van de werknemersverzekeringen spekken.
En dat zijn dan alleen nog maar de bekende effecten van de Wet DBA. Komende maanden zal er ongetwijfeld meer van dat soort collateral damage aan het licht komen. En ook daarvan zal staatssecretaris Wiebes zeggen dat het echt niet zijn bedoeling was, en dat hij er helaas ook niks aan kan doen als het toch gebeurt.

Een van die tot nu toe onbelichte gevolgen van de Wet DBA is dat de ondernemersvrijheid weer een stukje verder wordt uitgehold. 

Grondrecht

Haast niemand weet nog wat dat is, ondernemersvrijheid, in dit overgereguleerde land. Maar het is niet minder dan een grondrecht, vastgelegd in artikel 16 van het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie.

Ondernemersvrijheid impliceert (in de woorden van de Groningse hoogleraar arbeidsrecht Saskia Peters) dat ondernemers de handen vrij moeten hebben om te ondernemen, dat zij hun economische activiteiten moeten kunnen uitoefenen, en dat zij nieuwe initiatieven moeten kunnen ontplooien. Omdat dat goed is voor economie en samenleving.

De gedachte aan die ondernemersvrijheid moet heel ver weg zijn geweest voor staatssecretaris Wiebes van Financiën (een VVD’er nota bene) toen hij deze week uiteenzette waar opdrachtgevers zich voortaan aan te houden hebben als zij met zzp’ers willen werken.

Op de werkvloer

Pieter Omtzigt, Tweede-Kamerlid voor het CDA, had de staatssecretaris gevraagd wat nou precies wel mag en wat niet, op de werkvloer. Wanneer zou zijn Belastingdienst vinden dat er in de praktijk sprake is van een dienstbetrekking (met de bijbehorende verplichting om loonbelasting en sociale premies te betalen) en wanneer de samenwerking als zelfstandigheid mocht gelden?

Het lijstje waar Wiebes mee kwam was onthutsend. Met name het idee dat het al op een dienstbetrekking zou wijzen als een zzp’er deelneemt aan vergaderingen bij de opdrachtgever, samen met werknemers van die opdrachtgever. Een overleg dat zich beperkt tot de specifieke opdracht van de zzp’er zou nog tot daaraan toe zijn, maar ‘een afdelingsoverleg met algemeen karakter’? No way!

Hele artikel · Door ZZP-expert: Pierre Spaninks · 1/5/2016