Wet DBA maakt werken lastig voor zzp’ers

Er heerst veel onrust onder zzp’ers en opdrachtgevers. De oorzaak is een nieuwe wet die scherper bepaalt wie wél als zelfstandige opdrachten mag aannemen en wie niet. Veel zzp’ers worden de dupe: ze verliezen opdrachtgevers of kunnen opeens niet meer als zelfstandig ondernemer werken.

Omdat er veel onduidelijkheid is over de nieuwe wet, is er ook veel onrust. Niet alleen onder de freelancers, maar ook onder de opdrachtgevers. Die laatsten willen geen risico lopen en besluiten dus vaak om maar helemaal niet meer met zelfstandigen te werken.

Schijnzelfstandigheid

Als bedrijven een zelfstandige een opdracht geven, hoeven ze geen sociale premies of pensioen af te dragen. Ze betalen de freelancer een uur- of dagloon en daar houden de verplichtingen op. Een opdracht voor een zelfstandige is dus praktisch en vaak goedkoper dan iemand in dienst nemen. Maar daar schuilt ook het gevaar. Want als de zelfstandige werk doet dat eigenlijk in een dienstverband past, loopt hij al deze zekerheden mis. De opdrachtgever neemt dan niet de verantwoordelijkheid van een werkgever, terwijl de freelancer wel als werknemer functioneert.

Dit heet schijnzelfstandigheid: je wordt betaald als zelfstandige maar doet werk dat in een dienstverband past. Om dat te voorkomen is de wet aangepast en moeten vooraf duidelijke afspraken gemaakt worden over de relatie tussen freelancer en opdrachtgever.

Vroeger vroeg je als zelfstandige een VAR-verklaring aan bij de Belastingdienst. Dat was een brief waarin stond dat jij door de Belastingdienst wordt gezien als zelfstandige. Die brief was vrij gemakkelijk te verkrijgen, door een formulier met een paar vragen te beantwoorden. Die VAR-verklaring leverde je in bij de opdrachtgever en die had dan bewijs dat hij met een zelfstandige te maken had en dus geen sociale premies of pensioen hoefde af te dragen.

Probleem met die VAR-verklaring was dat het eigenlijk niet gecontroleerd werd door de Belastingdienst. En een wet die niet gehandhaafd wordt, werkt vaak niet. Er waren en zijn dus allerlei vormen van schijnzelfstandigheid die de overheid eigenlijk wil voorkomen. Daarom is er een nieuwe wet ingevoerd.

Bron: Avro Tros Radar · Hele artikel en uitzending · 19/9/2016