Eén BV is géén oplossing: zzp’er stopt niet simpelweg met schijnzelfstandigheid

Waarom de stap naar een bv geen politiemiddel is tegen het schijnzelfstandigheidsrisico

Advocaat-fiscalist Boris Emmerig waarschuwt zzp’ers en opdrachtgevers: het oprichten van een bv is niet automatisch een veilige haven tegen de risico’s van schijnzelfstandigheid. In zijn recente LinkedIn­post benadrukt hij dat het misverstand hardnekkig is dat een bv-structuur per definitie ontsnapt aan de arbeidsrechtelijke en fiscale aandacht rond zelfstandigen.

De kern: “Een bv is niet de oplossing”

Emmerig legt uit dat veel zzp’ers en opdrachtgevers denken dat de omzetting in een bv de schijnconstructie­problematiek oplost. Maar:

• De fiscale en arbeidsrechtelijke toets kijkt vooral naar de werkelijke praktijk van de samenwerking, niet louter naar de juridische vorm.
• Als de opdrachtnemer als bv werkt maar in de praktijk fungeert als werknemer (met instructiebevoegdheid, hoge afhankelijkheid, weinig ondernemerschapsrisico), dan blijft het risico van een dienstbetrekking of naheffing bestaan.
• Het klassieke onderscheid tussen ondernemer en werknemer blijft zwaarwegend — dus ook bij een bv.

Waarom is dit zo relevant voor zzp’ers en opdrachtgevers?

Voor zzp’ers betekent dit dat zij niet kunnen hopen op structurele veiligheid door louter een bv op te richten. Voor opdrachtgevers betekent het dat ze niet zomaar kunnen aannemen dat de opdracht “in orde” is als het verleende werk via een bv loopt. Emmerig signaleert dat bij een echte (juridische) ontwarring van ondernemingsrisico, gezag, en ondernemersgedrag, pas sprake kan zijn van zelfstandigheid.

Belangrijkste aandachtspunten volgens Emmerig

Emmerig noemt een aantal praktische aandachtspunten die van belang zijn bij de beoordeling:

1. Ondernemersgedrag: Heeft de opdrachtnemer echt ondernemersrisico? Maakt hij/zij eigen investeringen? Heeft hij/zij meerdere opdrachtgevers?
2. Gezagsrelatie: Is er sprake van instructies of toezicht door de opdrachtgever die kenmerkend zijn voor werknemerschap?
3. Vrijheid van uitleg en uitvoering: Mag de opdrachtnemer zelfstandig bepalen hoe het werk wordt uitgevoerd?
4. Praktijk versus papier: Een modelovereenkomst of bv-structuur betekent niets als de dagelijkse praktijk uitwijst op een dienstbetrekking.
5. Bewijslast: De zzp’er/ondernemer én opdrachtgever moeten aantonen dat zij zich daadwerkelijk bevinden buiten een dienstbetrekking.

Implicaties voor de zzp-markt

Voor de grote groep zzp’ers betekent dit dat de overgang naar een bv of het kopen van een modelovereenkomst geen panacee is. Wie denkt daarmee het risico te elimineren, loopt het gevaar alsnog geconfronteerd te worden met naheffingen, boetes of zelfs de kwalificatie ‘werknemer’. Emmerig wijst op de noodzaak van voortdurende evaluatie: “Niet alleen vandaag, maar ook in de praktijk morgen moet blijken dat de samenwerking blijft passen bij zelfstandigheid.”

Wat kun je doen? Praktische stappen

• Analyseer je werkrelatie: Breng in kaart of je meerdere opdrachtgevers hebt, eigen investeringen doet en autonoom werkt.
• Zorg dat je administratie klopt: Documentatie, facturen, bv-structuur moeten aansluiten bij de feitelijke situatie.
• Gebruik geen bv als vluchtweg: Zie de bv-vorm niet als vrijbrief, maar als instrument dat ondersteunend kan zijn — mits de inhoud klopt.
• Evalueer regelmatig: Werk je nog steeds als echte ondernemer of verschuift de verhouding richting opdrachtgever-werknemer?
• Vraag deskundig advies: Juridische en fiscale begeleiding kunnen helpen voorkomen dat je onbedoeld in de gevarenzone komt.

Conclusie

Met zijn post onderstreept Boris Emmerig opnieuw dat zelfstandigheid in Nederland niet louter een kwestie is van juridische vorm, maar van feitelijke realiteit. Voor zzp’ers en opdrachtgevers: een bv is geen automatisme voor veilige zelfstandigheid. Het gaat om het echte ondernemerschap, de feitelijke omstandigheden en het oog voor balans in de relatie. Het is tijd om verder te kijken dan de buitenkant — de praktijk telt.