Rijkswaterstaat neemt afscheid van honderden zzp’ers: onderhoud en doorstroming onder druk

Rijkswaterstaat (RWS) bereidt zich voor om per 31 december afscheid te nemen van honderden zzp’ers. Volgens betrokkenen gaat het vooral om moeilijk te vervangen specialisten (projectleiders, ingenieurs, technisch managers en veiligheidskundigen). Door de aangescherpte handhaving op schijnzelfstandigheid vrezen zij vertraging bij onderhoud aan wegen, bruggen, tunnels en sluizen — met mogelijk meer files en stremmingen tot gevolg. RWS benadrukt dat samenwerking met zelfstandigen niet stopt, maar wel strikt volgens wet- en regelgeving moet plaatsvinden. 

Wat is er aan de hand?

• In de aanloop naar de volledige handhaving van de Wet DBA, die per 1 januari 2025 is ingegaan, scherpen opdrachtgevers hun inhuurbeleid aan.
• In en rond de organisatie wordt een puntensysteem gebruikt om te beoordelen of inzet als zelfstandige is toegestaan. ZZP’ers geven aan dat de uitkomst per persoon en project kan verschillen; RWS zegt in voorkomende gevallen naar alternatieve constructies (dienstverband of vervanging) te kijken.

“Op dit moment zijn er zo’n 700 zelfstandigen werkzaam voor Rijkswaterstaat,” aldus een woordvoerder. RWS sluit niet uit dat inwerk- en wervingstijd tot vertraging kan leiden als zzp’ers vertrekken.

Feiten in ’t kort

• Tijdlijn: vertrek van “honderden” zzp’ers aangekondigd richting eind 2025 (rond 31 december).
• Omvang: RWS huurt “ongeveer 700” zelfstandigen in; niet iedereen vertrekt, maar een groot deel ziet de huidige opdracht/constructie stoppen.
• Aanleiding: einde handhavingsmoratorium en volledige handhaving op schijnzelfstandigheid per 1-1-2025, met in 2025 geen vergrijpboetes als aantoonbaar aan herstel wordt gewerkt. Naheffen kan weer (niet verder terug dan 1-1-2025), behalve bij kwaadwillendheid.

Gevolgen die betrokkenen noemen

Kennisverlies en vertraging

Zzp’ers die nu vertrekken hebben vaak projectspecifieke kennis (bruggen, sluizen, tunnels). Vervanging en inwerken kosten maanden, waardoor werkzaamheden kunnen uitlopen.

Risico’s voor bereikbaarheid

Gesproken betrokkenen waarschuwen voor achterstallig onderhoud en meer files/stremmingen, mede doordat nacht- en weekendtesten vaak in de flexschil worden belegd.

RWS: samenwerken kan, maar alleen rechtmatig

RWS zegt niet te willen “stoppen met zzp’ers” in algemene zin, maar geeft aan dat inzet alleen kan als de arbeidsrelatie voldoet aan de regels. Als verambtelijking (in dienst) niet lukt of onwenselijk is, volgt meestal werving voor een vacature.

Context: Wet DBA & handhaving (wat verandert er per 1 januari 2025?)

• De Belastingdienst handhaaft weer volledig op schijnzelfstandigheid. Er is een overgangsjaar zonder vergrijpboete voor partijen die aantoonbaar herstellen; correcties en naheffingen zijn wél mogelijk.
• De Belastingdienst geeft aan dat modelovereenkomsten geen zekerheid vooraf meer bieden; feiten en omstandigheden in de praktijk zijn leidend.

Wat betekent dit voor jou als zzp’er bij (semi)overheden?

1. Check je opdracht op kerncriteria: autonomie in uitvoering, vervangbaarheid, meerdere opdrachtgevers, eigen materieel/risico.
2. Leg je zelfstandigheid aantoonbaar vast: leveringsomvang, resultaatverplichting, wie regelt planning/aansturing.
3. Bereid scenario’s voor: verambtelijking, detachering of tijdig alternatieve opdracht (ook buiten de rijksoverheid of in België/Duitsland). Signaal uit de markt is dat diverse specialisten alvast uitwijken of switchen van opdrachtgever.
4. Communiceer proactief met inhuurdesk/leiding: vraag of en hoe je opdracht na 31-12 kan doorlopen binnen de regels.

Redactionele noot

Dit artikel is gebaseerd op eigen analyse van openbare berichtgeving. Kernfeiten zijn afkomstig van De Telegraaf (premium) en gecontroleerd aan de hand van AutoWeek en NT/Logistiek. De juridische/beleidsmatige context is geverifieerd bij Rijksoverheid en Belastingdienst. Links staan hieronder bij “Bronnen”.

Bronnen

• De Telegraaf – “Honderden zzp’ers moeten weg bij Rijkswaterstaat door nieuwe wet: ‘Reken op meer files’” (11 nov 2025). (paywall/archief). Link: Telegraaf
• AutoWeek – “Rijkswaterstaat neemt afscheid van zzp’ers: ‘Achterstallig onderhoud en files op komst’” (10 nov 2025). Link: AutoWeek
• NT/Logistiek – “Rijkswaterstaat van plan te stoppen met inhuur honderden zzp’ers” (10 nov 2025). Link: NT
• Rijksoverheid – “Vanaf 1 januari 2025 volledige handhaving op schijnzelfstandigheid” (6 sep 2024). Link: Rijksoverheid
• Belastingdienst – “Arbeidsrelaties en handhaving door de Belastingdienst” (sinds 1 jan 2025, uitleg regime 2025). Link: Belastingdienst