Slechts 1 op de 4 zzp’ers kiest voor pensioenproduct

Recent onderzoek van BNR laat zien dat slechts circa 25 procent van de zelfstandigen in Nederland een daadwerkelijk pensioenproduct heeft afgesloten.
De belangrijkste reden? Het kiezen is lastig — veel zelfstandigen geven aan dat het aanbod ondoorzichtig is, de fiscale regels onduidelijk, en dat zij uiteindelijk maar geen keuze maken.

Waarom zelfstandigen niet kiezen

De lage deelname kent meerdere oorzaken.
Allereerst ontbreekt duidelijkheid en kennis. Veel zzp’ers weten niet welke opties fiscaal interessant zijn of welke producten aansluiten bij hun situatie. Banken en verzekeraars bieden uiteenlopende vormen van lijfrente, banksparen en pensioenbeleggen aan, maar vergelijken is lastig.

Daarnaast speelt inkomensdruk een rol. Zelfstandigen met wisselende inkomsten vinden het moeilijk om maandelijks geld opzij te zetten. Uit cijfers blijkt dat slechts 9,5 procent daadwerkelijk premie stort voor een pensioenvoorziening.

Ook uitstelgedrag is een belangrijke factor. Veel ondernemers geven aan dat pensioen voelt als iets voor later. Bijna de helft zegt achteraf spijt te hebben dat ze niet eerder zijn begonnen met opbouw.

Wat betekent dit voor zzp’ers?

Wie niets regelt, loopt het risico op een fors lager inkomen na de AOW-leeftijd.
Volgens financiële adviseurs is ongeveer 70 procent van het laatstverdiende inkomen nodig om na pensionering de levensstandaard te behouden. Zonder aanvullende opbouw is dat voor de meeste zelfstandigen niet haalbaar.

Daarnaast kan het ontbreken van pensioen een onderhandelingsnadeel opleveren: wie geen buffer of toekomstvoorziening heeft, voelt zich vaker genoodzaakt om opdrachten te blijven aannemen tegen lagere tarieven.

Wat kun je nú doen als zzp’er?

Een aantal praktische stappen kan helpen om te beginnen:

1. Breng je situatie in kaart. Wat verdien je, wat kun je missen, en wat wil je bereiken?
2. Verdiep je in de mogelijkheden. Lijfrente, banksparen of beleggen — elk kent eigen fiscale voordelen. En hoewel het Broodfonds geen pensioenproduct is, kan het wél bijdragen aan financiële rust: het biedt zzp’ers een vangnet bij ziekte of tijdelijke uitval. (Wat is een broodfonds?)
3. Begin klein, maar begin. Vroeg starten levert op termijn het meeste rendement op.
4. Evalueer jaarlijks. Pas je inleg aan als je inkomsten wijzigen.
5. Zoek onafhankelijk advies. Een financieel planner kan helpen om te bepalen wat bij jouw situatie past.

Veranderende houding onder zelfstandigen

Opvallend is dat de houding van zzp’ers richting verplichte regelingen aan het verschuiven is.
Uit een recente peiling van ZiPconomy onder duizenden zelfstandigen blijkt dat een ruime meerderheid bereid is bij te dragen aan pensioen of arbeidsongeschiktheidsvoorzieningen, mits hun ondernemingsvrijheid behouden blijft.
De onderzoekers concluderen dat zelfstandigen niet zozeer tegen solidariteit zijn, maar vooral duidelijkheid willen over regels, belastingen en inhuur.

Ook uit berichtgeving van Het Financieele Dagblad blijkt dat veel zzp’ers openstaan voor een gedeeltelijk verplichte regeling, zolang dit niet leidt tot extra administratieve lasten of verlies van fiscale voordelen.
De combinatie van beide onderzoeken laat zien dat er onder zelfstandigen een groeiend draagvlak ontstaat voor een vorm van sociale zekerheid — mits daar echte vrijheid tegenover staat.

Tijd voor actie

Financieel adviseurs en belangenorganisaties waarschuwen al langer dat het aantal zelfstandigen zonder pensioenvoorziening te hoog blijft.
Vroeg beginnen loont, want iedere euro die nu wordt ingelegd groeit jaren mee. Toch schuiven veel ondernemers het nog steeds voor zich uit.

De cijfers zijn duidelijk: slechts een kwart heeft een pensioenproduct, terwijl de rest nog geen concrete stappen heeft gezet.
Wie als zzp’er onafhankelijk wil blijven, doet er goed aan niet alleen te investeren in werk, maar ook in financiële rust voor later.